Vogels

Informatie over de verzorging van uw vogel

Vogelverzorging

Al sinds vele eeuwen houden mensen vogels voor de meest uitlopende redenen. Zo werden vroeger kippen gebruikt als bron voor voedsel, roofvogels voor de jacht, duiven voor de post en papegaaiachtigen en zangvogels als gezelschapsdier.

Ook in de huidige tijd worden vogels gehouden om dezelfde redenen. We maken nu wel een duidelijk onderscheid tussen vogels die gebruikt worden als voedseldieren (kippen, kalkoenen en ganzen) en dieren die als gezelschapsdier of voor de hobby gehouden worden, hoewel soms de hobby zo intensief kan zijn dat sommige mensen er een beroep van hebben gemaakt door ze te kweken of als jachtvogel te gebruiken.

Het houden van vogels kan een fantastische en verantwoorde hobby zijn, mits je gezonde dieren hebt en deze gezond kunt houden. Hiervoor is het wel belangrijk dat de vogels op een juiste manier verzorgd worden en dat de gezondheid goed begeleid wordt.

Hiervoor kunt u uitstekend terecht bij onze kliniek. Rosemarie Hulsinga behandelt als vogeldierenarts alle soorten vogels. Zij zorgt dat u op een deskundige wijze geholpen kunt worden met uw vogels.

Een nieuwe papegaai in huis

Medisch
Als er een nieuwe papegaai of parkiet in huis komt, kunt u voor een aankoopkeuring bij onze vogeldierenarts terecht. De dierenarts zal door middel van een lichamelijk onderzoek nakijken of de vogel in goede gezondheid verkeert.

Bij papegaaiachtigen is het verstandig om de vogel voor of bij aanschaf op specifieke vogelziekten te laten testen. In het algemeen gaat het hier om de ziekten PBFD, Polyoma, KDS en papegaaienziekte (Chlamydia). Deze ziekten zijn besmettelijk en kunnen grote problemen geven bij vogels en mensen, het is daarom belangrijk om te weten of uw vogel vrij is van deze ziekten als hij bij u in huis komt. De onderzoeken vinden plaats door middel van swabafname en bloedonderzoek. Met hetzelfde bloedmonster kan ook direct het geslacht bepaald worden, indien dit nog niet bekend was.

Voorkomen is beter dan genezen, daarom adviseren we ook voor vogels een periodieke gezondheidscontrole. In tegenstelling tot honden en katten worden papegaaien niet gevaccineerd. Met een periodieke controle blijven we echter wel op de hoogte van de conditie van de vogel en zo kunnen eventuele problemen in een vroeg stadium worden opgespoord. Tijdens de controle worden desgewenst ook de nagels en/of vleugels van de vogel geknipt. In een speciaal vogelpaspoort kunnen alle gegevens m.b.t. de vogel en zijn of haar medische controles weergeven worden.

Gedrag
Papegaaien zijn complexe dieren; ze zijn opvallend intelligent, bouwen een hechte band op met hun omgeving en kunnen daarbij erg oud worden. Het is daarom belangrijk om al bij de basis te beginnen met een goede opvoeding. Als een papegaai leert hoe hij zich dient te gedragen, hoe hij met u kan samenleven en kan spelen is het een huisgenoot voor het leven. Bij onze kliniek wordt daarom aangeraden om al vanaf jonge leeftijd met uw papegaai te oefenen. Een speciale workshop of lezing is zeer geschikt om hier meer kennis en ervaring in op te doen.

Huisvesting en verzorging van uw vogel

Vogels moeten gehuisvest worden in een verblijf dat goed bij hun past.

Papegaaiachtigen
Deze vogels vinden klauteren, klimmen en werken met de snavel erg belangrijk. Een ruime kooi die het mogelijk maakt om voldoende te bewegen en de vleugels uit te slaan is een eerste vereiste. Dit verblijf moet ingericht worden met veel zitstokken en takken van verschillende dikte. De bodem moet makkelijk schoon te maken zijn. Meerdere vogels dienen in grote volières gehouden te worden met voldoende blokken om in te kunnen schuilen en eventueel nestelen.

Zangvogels
Zangvogels worden bij voorkeur paarsgewijs of in groepen in een volière of grote kooi gehouden. Voldoende ruimte om te vliegen en takken of stokken om op te zitten zijn noodzakelijk. Ze vinden het fijn als er voldoende blokken of nestkastjes aanwezig. De verblijven moeten eenvoudig te reinigen zijn zonder dat ze kunnen ontsnappen.

Roofvogels
Roofvogels worden op verschillende manieren gehuisvest afhankelijk van het doel of gebruik. Ze kunnen in ruime volières gehouden worden, maar valkeniers zetten ze vaak in een spitshuis buiten op een blok of hoepel. Ze krijgen dagelijks hun lichaamsbeweging door ze te laten vliegen en te trainen voor de jacht.

Hoe herken je een gezonde vogel?
Het is belangrijk regelmatig uw vogels bewust te controleren op ziekten en gezondheid. In het algemeen kunt u zeggen dat vogels elke dag moeten eten, drinken en ontlasting hebben. Als dat niet zo is, is er iets mis. Ze moeten verder alert zijn, aandacht hebben voor de omgeving en vlot bewegen.

Als vogels goed gehuisvest en verzorgd worden kunt u jarenlang plezier hebben aan deze dieren. Een voorwaarde is wel dat u gezonde dieren hebt. We adviseren dan ook om nieuwe vogels altijd een gezondheidskeuring te laten ondergaan bij onze vogeldierenarts. Afhankelijk van de soort kan dat bestaan uit een lichamelijk onderzoek, een ontlastingsonderzoek, bloedonderzoek of röntgenfoto’s en soms specifieke testen op virusinfecties. Daarnaast is een jaarlijkse check up een aanrader. Vogels verbergen namelijk vaak een onderliggende kwaal, waardoor zieke vogels vaak te laat bij de dierenarts komen.

Verzorging
De verzorging van een vogel bestaat uit vele zaken. Hieronder valt de huisvesting, het schoonmaken van het verblijf en een optimale voeding. Ook de vogels zelf moeten verzorgd worden. Het verenkleed is erg belangrijk voor vogels. Regelmatig sproeien en baden vinden ze prettig. Het is belangrijk om de snavel en nagels te controleren en zo nodig deze te knippen of te vijlen. Ook de gezondheid moet met regelmaat bewust gecontroleerd worden. Door de bespiering op de borst te betasten kun je de voedingstoestand beoordelen. Ze moeten goed eten, goede ontlasting hebben en ademen zonder problemen.

Voor papegaaiachtigen is aandacht en bezigheid enorm belangrijk. Deze vogels zijn namelijk erg intelligent. In de natuur zijn ze ook de hele dag bezig met voedsel zoeken (dat staat immers niet klaar in een bakje), de rangorde bepalen, territorium verdedigen en ruzie maken, partner zoeken, nest bouwen, veren verzorgen en oppassen dat ze niet gepakt worden door een roofdier. Kortom, de hele dag zijn ze bezig. In onze omgeving hebben ze dit allemaal niet en dreigen de vogels zich te vervelen.

Wij moeten zorgen dat onze vogels lekker bezig gehouden worden. Maar dat betekent niet dat we ze moeten verwennen door ze hele dag hun zin te geven. Er zijn talloze speeltjes op de markt. Daarnaast kunt u voedsel verstoppen of ze leren iets te doen voor het voer. Om ze geprikkeld te houden kunt u de huisvesting regelmatig veranderen of takken in de kooi zetten. Zo houdt u uw papegaai bezig. Ook samen met andere vogels huisvesten is een prima afleiding. Verder is het bezig zijn met uw vogel, op welke manier dan ook, het allerbelangrijkst.

Voeding voor vogels

Het is belangrijk om te voorkomen dat de vogels ziek worden. Een juiste huisvesting, verzorging en voeding spelen hierin een prominente rol. Een optimale voeding zorgt voor voldoende bouwstoffen, energie en vitamines en mineralen zodat een dier in goede conditie blijft en voldoende afweer heeft tegen ziekten.

Papegaaiachtigen
Veel ziekten bij papegaaien en parkieten worden veroorzaakt door deficiënte voeding. Een vogel die onjuiste voeding eet loopt een verhoogd risico op infecties (o.a. schimmelinfecties van de longen), over- of ondergewicht, een afwijkende snavel of verenkleed, aanvallen of zwakte en gedragsproblemen zoals verenplukken.

In het wild bestaat het dieet van een papegaai uit verschillende zaken die ze vinden in hun omgeving zoals noten, vruchten, insecten, bladeren en boomschors. Zaden eten ze alleen in de winter of in perioden van droogte, wanneer ander voedsel schaars is. In gevangenschap worden veel papegaaiachtigen echter het hele jaar door gevoed met eenzijdige zaadmengsels. Dit is geen complete voeding; het bevat te veel vet, te weinig eiwitten en te weinig vitaminen en mineralen. Een dergelijke eenzijdige voeding is daarom onvoldoende voor een goede gezondheid van een vogel.

In onze kliniek hanteren we daarom het volgende voedingsadvies:

  • Pellets hebben de voorkeur: elke pellet bevat alle voedingsstoffen in exact de juiste hoeveelheid. Vogels kunnen niet selecteren en krijgen daardoor met elk brokje alles binnen wat ze nodig hebben. Naast de pellets als hoofdmaaltijd kan uiteraard fruit, noten etc. als versnapering worden aangeboden
  • Nutriberries: speciale zaden voorzien van een voedsellijm waar alle benodigde vitaminen en mineralen in zitten. Deze voeding wordt soms makkelijker gegeten dan pellets

Papegaaien zijn slimme en vaak eigenwijze vogels. Het kan daarom lastig zijn om ze van zaden over te laten stappen op pellets. Voor begeleiding bij het overstappen op pellets kunt u bij de speciaal opgeleide paraveterinair assistentes terecht. 

Giftig voor vogels
Naast de hoofdvoeding mogen papegaaien en parkieten verschillende traktaties of tussendoortjes. Toch zijn er ook zaken waar ze niet tegen kunnen. Avocado, chocolade, koffie en alcohol is giftig voor deze vogels. Daarnaast zijn sommige planten schadelijk als deze opgegeten worden.

Fourageren
Vogels zijn in het wild urenlang bezig met het zoeken en bewerken van hun voedsel. De huidige huiskamervogels zijn genetisch haast identiek aan hun wilde soortgenoten en in verschillende studies is aangetoond dat ze vergelijkbare behoeften hebben. Daarnaast is bewezen dat veel papegaaien ervoor kiezen om te ‘werken’ voor hun voedsel in plaats van het uit een bakje te eten. Samen zorgt dit ervoor dat wij adviseren om uw papegaai een uitdagende omgeving te bieden waarin hij/zij langere tijd bezig is met zijn/haar voer. Dit kan bereikt worden door het voer te verstoppen, te verspreiden door de leefomgeving of door middel van voerspeeltjes. Hiervan zijn vele soorten in de handel en daarnaast is het veelal mogelijk om dergelijke speeltjes zelf te maken.

Zangvogels en sierduiven
Voor deze vogels geldt dat eenzijdige zaadmengsels onvoldoende voedingstoffen bevatten voor een lang en gezond leven en zeker niet geschikt zijn om mee te kweken. Het gebruik van eivoer, kruiden en vitamine en mineralen mengsels is daarom in ruime mate noodzakelijk. In het kweekseizoen kunnen ook dierlijke eiwitten gegeven worden in de vorm van wormen en insecten. Pellets zorgen voor een gebalanceerde voeding. Dit, al dan niet gemengd met zaad, heeft daarom onze voorkeur.

Roofvogels
Voor een gediplomeerde valkenier is het belangrijk om veel over voeding te weten en nauwkeurig bij te houden wat de vogels ‘azen’ en wat het lichaamsgewicht is. Hierdoor spelen bij echte valkeniers voedingsproblemen een minder grote rol. Op dit moment zijn er echter meer en meer liefhebbers die geen opleiding hebben genoten en we zien dan ook steeds vaker voedingsgerelateerde problemen optreden.

Roofvogels worden meestal gevoed met volledige prooidieren als muizen, ratten, konijnen, duiven en kuikens. Als alles wordt opgegeten, krijgen ze een nagenoeg volledige voeding binnen. Problemen treden vooral op bij de jonge opgroeiende vogels, tijdens het jachtseizoen en bij dieren die enkel het vlees eten. Bij jonge vogels zien we door een tekort aan calcium en vitamine D3 afwijkingen aan het skelet optreden. Door een vitamine A-tekort zijn deze vogels gevoeliger voor een schimmelinfectie van de luchtzakken (aspergillose). Als roofvogels alleen vlees eten (bijv. alleen de borstpier), krijgen ze een tekort van belangrijke bouwstoffen. Het toevoegen van vitamines en mineralen aan de voedseldieren is absoluut noodzakelijk. Omdat vitamines snel hun werkzaamheid verliezen is het belangrijk dat deze supplementen vers zijn.

Tijdens het jachtseizoen worden de vogels vaak op een beperkt rantsoen gezet waardoor ze afvallen in lichaamsgewicht. Door de beperking in hoeveelheid voeding krijgen ze ook minder essentiële voedingstoffen en vitamines binnen. Het gevolg is dat de dieren gevoeliger worden voor ziekten.

Kippen en andere hoenderachtigen
Voor kippen zijn de volledige voeders in de vorm van korrels of meel het meest geschikt. Voor jonge kippen bestaat opfokkorrel/-meel en voor volwassen pluimvee legkorrel/-meel. Dit kan aangevuld worden met gemengd graan, grit/maagkiezel en groenvoer. Als extraatje kunnen ook bijvoorbeeld meelwormen aan de kippen gegeven worden. Kippen die scharrelen zullen een deel van hun voedingsstoffen zelf in de omgeving zoeken.

Lijsters en kraaiachtigen
Deze vogels, zoals de bekende beo en merels, kraaien en eksters zijn van nature alleseters. Ze worden vaak gevoerd met universeel voer, verschillende soorten insecten en wormen en ‘wat de pot schaft’.
In principe kan dat goed gaan, alleen worden we nogal eens geconfronteerd met een leverziekte ten gevolge van ijzerstapeling. Vandaar dat deze dieren gevoed moeten worden met een ijzerarme voeding.

Speelgoed voor uw papegaai

In de natuur is een vogel een groot gedeelte van de dag bezig met het zoeken naar eten. Thuis in de kooi of de volière wordt het eten kant en klaar aangeboden. Hij hoeft het niet te zoeken of te plukken. Dan blijft er elke dag veel tijd over voor verveling.

Speelgoed is daarmee een noodzakelijk item voor papegaaien. Papegaaienspeelgoed geeft de papegaai de mogelijkheid om keuzes te maken, problemen op te lossen en actief te blijven. Hang liever niet meer dan drie speeltjes tegelijk in zijn kooi en wissel ze zo mogelijk elke week om. Maak een variatie van klimspeelgoed, sloopspeelgoed, speelgoed met een geluidje en speeltjes waarin voer verstopt kan worden.

Kijk bij het kopen van een speeltje naar de natuurlijke behoefte van je vogel. Wil uw vogel graag slopen, zorg dan voor een speeltje waarbij hij of zij aan deze sloopbehoefte kan voldoen. Houdt hij van dingen onderzoeken met zijn snavel, zorg dan voor friemelspeeltjes. Heeft u een slimme vogel, laat hem dan intelligentiespelletjes doen. Klimt hij graag, dan is een klimnet misschien iets voor uw vogel.

Fourageerspeelgoed: stimuleert foerageergedrag, dus het zoeken naar eten en dit te bemachtigen. In de speeltjes kan voer worden gestopt.

Klimspeelgoed: de papegaai kan op deze speeltjes klimmen. Helpt bij het kwijtraken van energie.

Knaag- en sloopspeelgoed: dit speelgoed zorgt net als het klimspeelgoed voor het kwijtraken van energie.

Educatief speelgoed: om samen te spelen of te trainen en de intelligente vogel te stimuleren.

Vraag ons om een gratis advies wat in uw situatie en voor uw vogel(s) een goede keuze zou kunnen zijn.      

Verantwoord spelen is gezond en verstandig voor mens en dier:

  • Helpt gedragsproblemen zoals veren plukken voorkomen
  • Versterkt de band met de baas
  • Training van motoriek, intelligentie en spieren
  • Leren omgaan met soortgenoten en niet-soortgenoten
  • Vermaak voor uw huisdier

Het vogelpaspoort

Het Vogelpaspoort is een document ter identificatie van uw vogel. In het paspoort staan alle belangrijke gegevens waaraan u uw vogel kunt identificeren. Daarnaast staan er in het paspoort vogel gerelateerde gegevens en is er een uitgebreide checklist in opgenomen die nagelopen wordt als uw vogel voor een periodieke controle op consult komt.

Ook worden er uitslagen in vermeld van onderzoeken zoals PDD, PBFD, Polyoma, Chlamydia en ontlastingsonderzoek op o.a. parasieten. Naast deze gegevens is er nog een gedeelte opengelaten voor belangrijke gegevens van de dierenarts. Hier kan de arts belangrijke gegevens vermelden die met uw vogel te maken hebben.

Waarom het vogelpaspoort?

  • Ter identificatie van de vogel
  • Bewijs van herkomst
  • Bewijs van eigendom
  • Vastleggen van onderzoeken en gezondheidscontroles
  • Ter voorkoming van inteelt
  • Voorkoming van diefstal
  • Alles in één boekje overzichtelijk bij elkaar
Terug naar Info

Contactinformatie praktijk

Dierenkliniek De Langstraat

Terug
  • Ma
    08.00 – 19.00 uur
  • Di
    08.00 – 19.00 uur
  • Wo
    08.00 – 19.00 uur
  • Do
    08.00 – 19.00 uur
  • Vrij
    08.00 – 19.00 uur
  • Za
    09.00 – 17.00 uur
  • Zo
    12.00 – 17.00 uur

Contactinformatie bij spoedgevallen

Bel a.u.b.:

0416 - 33 40 00
Terug

Vind ons hier:

Elzenweg 27A 5144 MB Waalwijk
ontvang een routebeschrijving via Google Maps
Terug

Bel dit nummer bij spoedgevallen:

0416 - 33 40 00

Pets Health Kaatsheuvel

Terug
  • Ma
    15:00 - 18:00 uur
  • Di
    15:00 - 18:00 uur
  • Wo
    15:00 - 18:00 uur
  • Do
    15:00 - 18:00 uur
  • Vrij
    15:00 - 18:00 uur
  • Za
    09:00 - 12:00 uur
  • Zo
    Gesloten

Contactinformatie bij spoedgevallen

Bel a.u.b.:

0416 - 33 40 00
Terug

Vind ons hier:

Verzetstraat 11 5171 PT Kaatsheuvel
ontvang een routebeschrijving via Google Maps
Terug

Bel dit nummer bij spoedgevallen:

0416 - 33 40 00